Historie

» Pokaż wszystko     «Przegl. «1 ... 54 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 100» Dalej»     » Pokaz slajdów

Historia wsi Zakrzewo Kościelne i zakrzewskiego Kościółka





HISTORIA WSI ZAKRZEWO KOŚCIELNE.
Źródło:http://malawies.pl/historia/

Ta nadwiślańska wieś jest znana ze źródeł pisanych od 1400 roku. W średniowieczu nazwę miejscowości zapisywano jako Zacrzewo, Zakrzewo Maior, Zakrzewo Minor- a więc już wtedy wyróżniano dwie części wsi. Kościół parafialny w dokumentach po raz pierwszy wymieniony został w 1495 roku, ale parafia w Zakrzewie istniała zapewne znacznie wcześniej, być może w XII-XIII wieku. Źródła z końca XV wieku wspominają o sporze o kościół toczącym się między kasztelanem wyszogrodzkim, a kanonikiem płockim. Przez wieki wieś wiele razy zmieniała właścicieli. Należała do Lasockich, od XVIII wieku dobra w Zakrzewie posiadali Nakwascy, rodzina znana i zasłużona na Mazowszu, potem Krajewscy. W początkach XIX wieku, gdy wieś była dziedziczną posiadłością Leonarda Lasockiego, liczyła 14 domów. "Ma ta wieś gorzelnię, lecz grunt pośledni"- tak przed blisko dwustu laty pisał o Zakrzewie Wincenty Hipolit Gawarecki w swoim "Opisie historyczno- topograficznym Ziemi Wyszogrodzkiej". Dawne zabudowania dworskie po przebudowie są dziś siedzibą Domu Pomocy Społecznej.
Istniejący do dziś drewniany kościół parafialny ufundowali Lasoccy w 1620 roku. W jego wystroju warto zwrócić uwagę na późnogotycką XVI-wieczną scenę Ukrzyżowania na belce tęczowej z Matka Boską Bolesną i św. Janem Ewangelistą oraz barokowy ołtarz. Stary cmentarz grzebalny położony jest tuż przy kościele. Taka lokalizacja, niegdyś powszechna, dziś jest bardzo rzadko spotykana. Oprócz kilku starszych nagrobków na cmentarzu znajduje się m.in. mogiła harcerzy poległych w II wojnie światowej. We wrześniu 1939 roku grupa ośmiu druhów przybyła w te okolice aż z Poznania chcąc walczyć przeciwko hitlerowskim najeźdźcom. Przez kilka dni tułali się po okolicy, wreszcie po próbie zamachu na niemieckiego żandarma zostali wytropieni. Zginęli wszyscy w nierównej potyczce na polach Podgórza i tam zostali pochowani w zbiorowej mogile. Po kilku latach przeniesienia ich prochy na cmentarz w Zakrzewie.
Jedna z części Zakrzewa jest przez mieszkańców nazywana Holendry. Nazwa jest śladem dawnego typu osadnictwa zwanego "olęderskim", znanego z wielu, zwłaszcza nadwiślańskich, miejscowości w Polsce. Docierało ono w te rejony już od XVII/XVIII wieku. "Olędrzy" w rzeczywistości nie musieli pochodzić z Niderlandów, jednak wzorowali się na zachodnich sposobach gospodarowania. Nie byli też katolikami, jak większość okolicznej ludności, lecz wyznawali protestantyzm. Drewniana zabudowa "olęderska" wyróżniała się dużymi budynkami z uporządkowanym otoczeniem wśród sadów i ogrodów. Umiejętnie radzono sobie ze skutkami wylewów Wisły. Dziś śladem dawnego osadnictwa są głównie polne drogi gęsto obsadzone wierzbami.

HISTORIA ZAKRZEWSKIEGO KOŚCIÓŁKA
Źródło: http://www.mazowieckiszlaktradycji.com/poi-lista/kosciol-pw-sw-sw-apostolow-piotra-i-pawla-w-zakrzewie-koscielnym/?thematicPathId=1264



Parafia pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Zakrzewie Kościelnym powstała prawdopodobnie w XII wieku, jednak pierwsze wzmianki o kościele pochodzą dopiero z końca XIV w. Kolejny kościół, zniszczyła powódź wiosną 1619 r. Obecny, ufundowany został w 1620 roku przez ówczesnego właściciela wsi Marcina Lasockiego.
Ta zabytkowa świątynia, kryta gontem i oszalowana pionowo, z przyległą od północy zakrystią oraz dwiema kruchtami, zbudowana jest na planie kwadratu. Nad nawą wznosi się ośmioboczna wieżyczka. Wnętrze kościoła bez polichromii, nakryte jest płaskim, drewnianym stropem. Barokowy ołtarz główny, z obrazem św. Augustyna, pochodzi z ok. 1640 roku. Na jego zasłonie znajduje się, malowany na desce, wizerunek Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Ołtarze boczne, również barokowe, pochodzą z połowy XVII wieku. Na belce tęczowej umieszczony jest późnogotycki krucyfiks z połowy XVI wieku. Warto zwrócić uwagę na XIX-wieczne organy, wykonane prawdopodobnie przez Feliksa Krasickiego, organistę z Czerwińska.
Przed kościołem stoi XVIII w. drewniana dzwonnica, która podobnie jak świątynia, pokryta jest gontem. Surowości dodaje jej kolor, ciemniejszy od elewacji kościoła oraz prostokątne otwory głosowe. Na cmentarzu przykościelnym znajduje się grób harcerzy pomordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej.


» Pokaż wszystko     «Przegl. «1 ... 54 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 100» Dalej»     » Pokaz slajdów